Soms krijg je in je leven te maken met een assessment. Een assessment is een systematische procedure voor het in kaart brengen van werkgerelateerde kennis, vaardigheden en eigenschappen en andere werkrelevante karakteristieken. Er bestaan twee soorten assessments: een selectieassessment waarbij bepaald word of je geschikt bent voor een bepaalde functie. Hierbij maakt een assessment dus deel uit van een sollicitatieprocedure. Daarnaast heb je ook nog ontwikkelassessments, waarbij bepaald wordt wat je specifieke loopbaanmogelijkheden zijn. Dit soort assessments gaan dus meer over je werkgerelateerde ontwikkeling.

In plaats van je te laten onderwerpen aan allerlei testen, zijn er wel degelijk mogelijkheden om je voor te bereiden op een assessment om tot zo goed mogelijke resultaten te komen.

De meest gebruikte instrumenten en methoden bij een assessment zijn:
- persoonlijkheidsvragenlijsten
- interviews
- intelligentietesten
- 360 graden feedback-vragenlijsten
- motivatievragenlijsten
- individuele assessments
- assessment center

We zullen er enkele behandelen.

In de meeste gevallen zul je via e-mail of schriftelijk een uitnodiging ontvangen voor een assessment.
De meeste, zo niet alle assessmentorganisaties hebben een website met daarop een aantal oefeningen voor het assessment. Maak hier zeker gebruik van!
Word je uitgenodigd voor een assessment van een hele dag, dan weet je dat zo'n dag zal bestaan uit verschillende assessment vormen. Vaak een combinatie van vragenlijsten, interviews en rollenspelen.  Zo'n dag wordt dus een zeer intensieve geestelijke en fysieke inspanning. Zeker omdat onderdelen vaak kriskras door elkaar kunnen lopen.
Na afloop van een assessment krijg je soms direct al een voorlopige uitslag mee. Dit is vooral het geval wanneer je testen hebt ingevuld via de computer.
In het uiteindelijke psychologische rapport staan de uiteindelijke bevindingen.
Belangrijk: Je hebt altijd recht op inzage in dit rapport en op nazorg, oftewel een afsluitend gesprek waarin het hoe en waarom van het rapport wordt uitgelegd.

Let op: Wanneer het assessment wordt afgenomen door een psycholoog die is aangesloten bij het NIP (Nederlands Instituut van Psychologen) of NVP (Nederlandse Vereniging voor Personeelsfunctionarissen) , dan heb je als kandidaat rechten. Wanneer dit niet het geval is, kom je qua rechten helaas van een koude kermis thuis. Een goede organisatie zal altijd psychologen aannemen die aangesloten zijn bij het NIP of NVP.

Voorbereiding op assessments

Intelligentietests:
Natuurlijk staat je intelligentie in zekere mate vast dus hier zul je niet veel aan kunnen veranderen. Wel kun je door veel oefenen je testscore enigszins verhogen, maar je uiteindelijke intelligentie hoogstwaarschijnlijk niet. Daar is veel meer tijd voor nodig en die tijd heb je nu eenmaal niet voordat een assessment zich daadwerkelijk afspeelt. Dat neemt niet weg dat het oefenen van intelligentietest opgaven je wel degelijk een handje kan helpen. Hierdoor weet je immers wat je ongeveer te wachten staat en word je minder overvallen door bepaalde oefeningen. Maak dus ook altijd gebruik van de mogelijkheid te oefenen als de organisatie een website heeft met oefenopgaven.

Tips voor het afleggen van intelligentietests:
- Lees nauwkeurig de instructie van de test
- Lees of bekijk de opgaven zeer nauwkeurig
- Probeer niet perse alle opgaven af te maken, dit is bijna nooit vereist
- Bijt je niet vast in specifieke regels, maar besef dat er ook andere regels in het spel kunnen zijn om een opgaven op te lossen
- Kom je na lang speuren nog niet uit een opgave, gok dan

Persoonlijkheidsvragenlijsten:
Een persoonlijkheidsvragenlijst is niets anders dan een verzameling uitspraken of karaktereigenschappen, waarbij je moet bepalen in hoeverre die op jou van toepassing zijn.
Vaak speelt sociale wenselijkheid hierin een grote rol. Je wilt immers zo positief mogelijk uit de test komen. Maar de meeste persoonlijkheidstesten houden hier rekening mee. Bovendien kost het je alleen maar meer tijd als je elke uitspraak onnodig lang gaat wikken en wegen. En dat valt op. Bovendien, waarom zou je je anders voor doen dan je bent? Op die manier geef je alleen maar aan dat je dus van nature ongeschikt bent voor de functie, omdat je blijkbaar geen eerlijk antwoord maar een sociaal wenselijk antwoord wilt geven.

Interviews:
Bij praktisch elk assessment vind er een interview plaats. Er is meer nodig dan alleen vragen 'goed' beantwoorden want bij een interview spelen veel meer factoren een rol. Zowel de verbale, als ook de non-verbale informatie die je geeft.

Tips bij interviews:
- Zorg voor een goede algemene voorbereiding
- Zorg voor een duidelijke CV, dat netjes en overzichtelijk is
- Zorg dat je er verzorgd uitziet, maar overdrijf dit niet. Gebruik dus niet te veel parfum of aftershave.
- Draag neutrale kleding en vergeet je schoenen en nagels niet
- Zorg dat je op tijd bent
- Geef een korte maar stevige handdruk
- Zorg dat je op de hoogte bent van de procedure rondom het interview
- Zorg voor een actieve en open lichaamshouding
- Praat duidelijk met een goede articulatie
- Wees to the point en vermijd ellenlange verhalen
- Zorg voor oogcontact, met meerdere interviewers verdeel het oogcontact
- Illustreer je verhaal met relevante feiten en geef voorbeelden
- Laat je niet provoceren
- Houd de relevantie van gespreksonderwerpen scherp in het oog.
- Gebruik humor
- Neem initiatief en stel vragen

Op internet is er nog veel meer te vinden over assessments. Ook vind je volop intelligentietesten en persoonlijkheidsvragenlijsten op het net. Maak ze, zodat je kunt oefenen en ervaren. (123test.nl)
Interviews kun je oefenen door jezelf eens te filmen als je oefent met bijvoorbeeld een collega. Het is vaak confronterend om jezelf op beeld terug te zien maar het kan erg leerzaam zijn. Vooral betreft je non-verbale informatie die je wellicht onbewust afgeeft.


Bron: Wim Bloemers - De nieuwe assessmentsgids
Bron afbeelding: proprofs.com